دانلود کتاب تاریخ ایران پس از اسلام جلد پنجم اثر عبدالحسین زرین کوب

وندیمان وجلیسان وحاجیان خلیفه بودند دیگرشیوخ ومادات عرب را به درگاه خلیفه راه نمی دادند. تعصبات عربی دیگر تکیه گاه قدرت خلافت نبود و بهمین سبب در دولت عباسیان خیلی بیش ازعهد اسوی – درممالک شرقی خلافت وحدت ، وجود داشت. در واقع آنچه تا آنزمان مانع حصول وحدت واقعی در زمان اموی س شده بود همین اتکاء سیاست آن خاندان بود بر سیادت وتفوق عرب. ازین رو ترک سیاست عربی بنی امیه خلافت عباسیان را رنگی تازه داد و بدینگونه در جای امپراطوریهای قدیم بین النهرین دولتی تازه پدید آمد که پیش از نیم آن رنگ عربی نداشت ونیم دیگر هم تقریبا یکسره ایرانی بود. در حقیقت طرزحکومت ساسانیان که مبتنی بر رعایت توازن دربین عناصر و اقوام مختلف تابع امپراطوری بود وعرب همواره آن را عالیترین نمونه جهانداری می شمرد برای این سلسله سرمشق گشته و مخصوصا در اوایل عهد این سلسله و پیش از غلبه غلامان ترک قواعد جهانداری دوره کسرى وبزرگمهر در دربار خلفا مورد تقلید و پیروی واقع می شد و وزرایی مانند برامکه والسهل خود را تا حدی وارث بزرجمهر وجاماسب پیشمردند و توجه به ترجمه خداینامه و کلیله و….