دانلود کتاب مانی ،پیامبر شادی ستیز اثر امیرحسین خنجی

در بخش پنجم اشاره کردیم که ادیان کهن میان رودان با تأثیرپذیری از فرهنگ و دین ایرانی تحول عمده یافتند، و آئینهای اشراقی همچون مندایی و غنوصی زیر تأثیر دین ایرانی شکل گرفت که برخی از عناصر فرهنگ کهن ایرانی را در خود بازتاب می داد.
مندا یک عبارت آرامی به معنای عرفان (شناخت قلبی) است. این آئین در سده نخست مسیحی توسط اندیشمندان کلدانی متأثر از آئین ایرانی در بابل شکل گرفت و به زودی در میان یونانیان جاگیر شده در حران و نصیبین جا باز کرد که به نوبه خود آئین غنوصی (گنوستیک) را شکل دادند که عناصری از فرهنگ کهن خودشان را نیز بازتاب می داد. گنوس ترجمه یونانی مندا بود. همچنین در جنوب میان رودان از درون آئین مندایی جریانهای دینی دیگری بیرون آمد که از جمله آنها صابیان و مغسله بودند. همه این آئینها ریشه در اختران پرستی کهن بابلی داشتند؛ و با تأثیراتی که از فرهنگ ایرانی و نیز آئین زروانی آریان همسایه شمالی شان گرفته بودند اساسشان بر تعارض «نور و ظلمت» و تقابل «خیر و شر، نهاده شده بود. آئین شناسان بزرگ عربی نگار از اینها با صفت «اصحاب الإثنین » و «تویون» معتقدان به دو ذات) یاد کرده اند. شهرستانی می نویسد:…..