کتاب خواص الحیوان pdf کتاب خواص الحیوان به دستور شاه عباس به فارسی ترجمه و طی چند سال گذشته تاکنون… توسط راقم این سطور تصحیح، شرح و تعلیق برآن افزوده شده است.
کتاب خواص الحیوان ترجمه‌ای است از متن عربی حیات الحیوان اثر دانشمند بنام قرن هشتم هجری کمال‌الدین دمیری. ابوالبقا کمال الدین دمیری (۸۰۸-۷۴۲ هـ.ق ) ,جانور شناس مشهوری بوده است.
او در مقام یک فقیه معروف شافعی ،« النجم الوهّان فی شرح المنهاج » را در ۴ جلد نوشت که تفسیری بر« منهاج الطّالبین » – دستور العمل فقه شافعی توسط نویری – بود ، هم چنین در حدیث ، تفسیر پنج جلدی « الدّیباجه » را در زمینه ی « سنن ابن ماجد » نوشت .
وی بیش از آنکه به براعتش در علوم دینی شهره باشد، به دلیل تألیف اثری دربارۀ جانوران شناخته شده است؛ اثری که با همۀ اهمیتش در ادبیات عرب به معنای عام آن و با وجود جلب توجه پژوهشگران فرنگی، محققان فارسی‌زبان کمتر به آن توجه کرده‌اند.
کتاب « حیاه الحیوان الکبری » یا همان خواص الحیوان اثر معروف او در جانور شناسی است ۰ کتاب جامعی است در زمینه زندگی حیوانات، رفتارشناسی حیوانات و داستانهایی درباره آنها ، که در واقع یک دائره المعارف حجیم فرا جانوری است و به تعداد زیادی از حیوانات ، به صورت الفبایی ، می پردازد .
حیات الحیوان گرچه در وهلۀ اول اثری جانورشناسانه به نظر می‌رسد، با این حال نمی‌‌توان آن را صرفاً کتابی دربارۀ زندگی جانوران دانست. در واقع آنچه اثر دمیری را از دیگر کتاب‌هایی که دربارۀ جانوران نوشته متمایز می‌کند، آن است که او همۀ آنچه در سنت اسلامی و آموزه‌های یونانی دربارۀ حیوانات وجود داشته، با مهم‌ترین مطلب کتاب‌های جانورشناسانۀ پیش از خود درآمیخته و جُنگی ساخته است در باب هر چه مربوط به حیوانات می‌شود. جنگی که در آن افزون بر لغت و علوم مربوط به آن، از تفسیر، حدیث، فقه، تاریخ، حکایات صوفیانه، طب، سحر، تعویذ و تعبیر به تفصیل سخن گفته شده است. دمیری به مدد در اختیار داشتن منابع گسترده و متنوع دینی، ادبی و تاریخی که بی‌تردید از اقبال تحصیل در الازهر حاصل می‌شد، اثری ساخته است که حتی می‌توان آن را به عنوان یک منبع کتاب‌شناسی معتبر به کار گرفت.
او همچنین در کتاب خواص الحیوان به بررسی برخی از حیوانات می پردازد . این مقالات از لحاظ حجم متفاوتند .برخی مانند یک رساله ی کامل ، طولانی است و برخی به چند خط محدود می شود . زیر هر مقاله ، اطلاعات به این ترتیب داده شده است :
- نام حیوان از نظر لغوی و رفتار او در محیط و.. .. .
- توصیف رفتاری حیوانات در زیستگاه خود.
- آداب ورسوم در رابطه با حیوانات .
- سوالهای شرعی و استفاده مشروع و نا مشرع از اجزای مختلف حیوانات حرام گوشت برای غذا و اهداف دیگر .
- ضرب المثلهای مربوط به حیوانات
- خواص پزشکی و درمانی اجزای مختلف حیوانات .
- پنهان سازی و تلاش حیوانات برای دفع و فرار از خطر ها .
- تعبیر خواب ؛ یعنی اگر آن حیوان در خواب دیده شود ، چه تعبیری دارد .
اثر دمّیری محبوبیت زیادی یافت و در قاهره و انگلستان بارها به چاپ رسید .
ابوالبقا کمال الدین دمیری (۸۰۸-۷۴۲ هـ.ق )
محمد بن موسی بن عیسی بن علی دمیری در سال ۷۴۲ هـ. ق در قاهره متولد شد . او نزد فقیه بزرگ شافعی ، سبکی ، و معلمان دیگر آموزش دید و در فقه ، حدیث ، تفسیر قرآن و ادبیات دانش کسب کرد . وی بعد از آن در الأزهر به معلمی پرداخت و مطالعات وسیعی را در زمینه ی جانوران انجام داد . او بعد از عمری تعلیم و تدریس در سال ۸۰۸ هـ .ق از دنیا رفت و در قبرستان صوفی ، در کنار «جامع سعید السداء» دفن شد .
