یعقوب لیث اثری است به قلم دکتر محمد ابراهیم باستانی پاریزی که یکی از مورخین و پژوهشگران برجسته‌ی ایرانی است. اثر پیش رو که هم اکنون در چهارصد و هفتاد و نه صفحه توسط انتشارات علم به چاپ رسیده است، همواره مورد استقبال بالای مخاطبین بوده و چندین بار مورد تجدید چاپ قرار گرفته است. دکترمحمد ابراهیم باستانی پاریزی در این کتاب نحوه‌ی ایجاد سلسله صفاریان و روحیات بنیانگذار آن، یعقوب لیث را تشریح می‌کند. یعقوب لیث علیرغم اینکه تمدن ایران زیر سایه هجوم اعراب رو به زوال بود، توانست در تمام دوران سلطنت خود، ادبیات و فرهنگ فارسی را احیا کند.
این کتاب بیست و چهار فصل دارد که از ابتدای شکل‌گیری این سلسله تا پایان کار یعقوب لیث و سپس انحطاط سلسله صفاریان را به طور کامل شرح می‌دهد. در پایان کتاب نیز تصاویری وجود دارد که متن را تکمیل کرده و به مخاطب کمک می کند تا موضوعات مطرح شده در کتاب را بهتر درک کند. این اثر همانند سایر آثار پژوهشی دکتر محمد ابراهیم باستانی پاریزی ، مملو از مطالب خواندنی است که تنها بخش کمی از آن به صورت پراکنده در کتاب‌های دیگری که پیرامون یعقوب لیث نوشته شده‌اند، یافت می شود.
محمد ابراهیم باستانی پاریزی در این کتاب کوشیده است تا تمامی جنبه‌های زندگی یعقوب لیث را به عنوان بنیانگذار یک سلسله و نیز تمامی اعمال او و علل انحطاط این سلسله را بازگو کند. یعقوب لیث حوالی سال 253 هجری قمری توانست نیمه شرقی ایران را از تسلط اعراب آزاد کند و پایتخت خود را در سیستان بنا کند. فعالیت‌های یعقوب لیث و تا حدی جانشینان وی، چنان که بسیاری از مورخان تمدن ایران اشاره کرده‌اند، تأثیر بسزایی در ظهور دوباره فرهنگ ایرانی داشته است. در نتیجه، خواندن کتاب یعقوب لیث ابه قلم دکتر محمد ابراهیم باستانی پاریزی، می‌تواند نقش بسزایی در روشن کردن اتفاقات این مقطع حساس از تاریخ ایران داشته باشد.
