دانلود کتاب تاریخ اساطیری تطبیقی ایران باستان جلد دوم اثر جواد مفرد کهلان

چنانکه دیدیم تاریخ نقش سینی را. لابد با توجه به البسه تصاویر. حد اقل به قرن ششم قبل از میلاد متعلق دانسته اند که از این مطلب نتیجه میشود که این سینی و تصاویر آن متعلق به عصر زرتشت می باشد و این می رساند که در عهد زرتشت، انزو (مرغ خردمند طوفان) در اساطیربایلی که در اوستا با ثریته (زال) و در شاهنامه به صورت زال زر آتش پیر زرین یا عقاب زرین) دست پرورده سیمرغ (عقاب شیر سر آسمانی) جایگزین شده است، در عرصه باورهای دینی و فلسفی ایرانیان نامی آشنا بوده است. جالب است که زروان در شکل بالا دارای بالهایی است که آن را با سیمرغ (عقاب آسمان) معبود و هدف غایی صوفیان یکی می سازد. از آنجاییکه در گاتاها از اهورامزدا و اهریمن به عنوان دوگوهر همزاد یاد شده بنابراین چنانکه گفته میشود این امر لازمه اش اعتقاد به وجود زروان می باشد. اصلا در اوستای متأخر رسما چندبار از زروان یاد شده است. موسی خورنی مورخ ارمنی عهد قباد ساسانی در کتاب خود تاریخ ارمنستان از تثلیث کرونوس (زمان) و آره گاگ (خورشید) وهیستوس (آتش) در سوی ارمنستان سخن رانده است که در اینجا کرونوس به جای همان زروان است. در سمت هندوستان معادل زروان، الهه ای به نام آدیتی یعنی [ آسمان] بیکران و بلع کننده مادر خدایان است که آن در این معنی اخیر اسطوره فرو بلعیدن کرونوس فرزندان خود را تداعی می نماید. پیداست وجود این ایزد و الهه معادل زروان در دو سوی امپراطوری بزرگ مادی و هخامنشی لازمه اش وجود آگاهی ایرانیان از ایزد در عهد باستان بوده است. استاد هاشم رضی در کتاب فرهنگ نامهای اوستا می آورد: “قدیمی ترین مورخی که در باره آیین زروانی سخن گفته است؛ تئودر دومپو است زیسته در حدود ۱۸. ۳۹۰ میلادی می باشد که در کتابش که به دست ما نرسیده و مطابق معمول قسمتهایی از آن به وسیله مورخی دیگر، در اینجا به نام فتیوس در نقل قول باقی مانده است، بدین مضمون است: “تئودر در کتاب اول، از آیین ناپسند ایرانیان که زارادس (زرتشت) آورده بود سخن گفته، یعنی اعتقاد به زروان یا زورام. زارادس وی را خدای جهان می دانسته که باقضا و قدر، یا جبر و سرنوشت محض یکی بوده است. زروان مراسمی در قربانی انجام داد تا هرمس داس (اهورمزدا) از وی متولد شود؛ اما در حالی که هرمیس داس از وی متولد شد، شیطان (اهریمن) نیز توأم وی بود. استاد هاشم رضی همچنین در کتاب آیین مغان مطالبی را در باب زروان از حکیم یونانی پلوتارک (۴۶ تا ۱۲۰ میلادی) و ازنیک کلبی نویسنده ارمنی صد پنجم میلادی نقل کرده که ما آنها را محض اطلاع می آوریم. پلوتارک می آورد:” گروهی از مردم به دوخدا معتقد بوده و باور دارند که یکی از این دو، آفریننده نیکی ها و آن یک خالق چیزهای بد و زیان آور است. اما گروهی دیگر از مردم، آفریننده نیکی ها را خدا و آن دیگری را دیو و شیطان خوانند. از جمله این مردم زرتشت مغ است که پنج هزار سال پیش از جنگ ترویا می زیست. وی یکی از این دو نیرو را هرمزس و آن دیگری را آرمنایوس (اهریمن) خواند. وی معتقد بود که هرمز روشنی محض و اهریمن را به تاریکی و ظلمت مطلق تشبیه و مقایسه باید کرد و آنگاه مهر(میترس) را…..